Điều kiện cần để sang Canada làm việc

Để hiểu rõ hơn về thị trường lao động Canada, cũng như cách thức tuyển dụng và những chiêu trò lừa đảo, phóng viên Báo Người Lao Động có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Quốc Vũ, chủ kênh TikTok Ricky Review in Canada - người đang sinh sống và làm việc tại Canada.

. Phóng viên: Vì sao nhu cầu tuyển dụng của thị trường lao động Canada những năm gần đây bùng nổ, thưa ông?

- Ông NGUYỄN QUỐC VŨ: Đúng là thị trường lao động Canada đang rất sôi động trong những năm gần đây. Theo dự báo của các cơ quan về lao động, việc làm của Chính phủ Canada, nhu cầu tuyển dụng tiếp tục tăng mạnh trong giai đoạn 2023 - 2025.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến nhu cầu tuyển dụng ở Canada tăng mạnh. Đó là sự phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế, sự già hóa dân số nên ngày càng nhiều lao động nghỉ hưu, khiến thị trường lao động bị thiếu hụt. Trong khi đó, chính sách nhập cư mở rộng bù đắp phần nào khoảng trống nguồn lực lao động thiếu hụt. Nhu cầu nhân lực từ nước ngoài càng trở nên cấp thiết. Các dự báo cho thấy từ năm 2024 - 2026, Canada dự kiến nhập cư nửa triệu lao động nước ngoài mỗi năm để phục vụ cho thị trường lao động trong nước.

Nhu cầu tuyển dụng bùng nổ dẫn tới tình trạng cạnh tranh gay gắt tại Canada. Ước tính số vị trí làm việc không thể lấp đầy lên tới hàng trăm ngàn, thậm chí hàng triệu vị trí tại một số bang như Ontario, British Columbia, Alberta… Chính phủ Canada cũng đang đẩy mạnh các chương trình thu hút lao động từ nước ngoài, nhất là lao động tay nghề cao và lao động có kỹ năng. Ngành nghề được ưu tiên gồm: công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI), y tế, kiến trúc sư, kỹ sư… Bên cạnh đó, lao động phổ thông cũng được đón nhận, chủ yếu trong các ngành sản xuất, nông nghiệp và dịch vụ.

. Theo ông, đâu là cơ hội cho người lao động Việt Nam tại thị trường lao động Canada?

- Tuy thiếu lao động nhưng các nhà tuyển dụng tại Canada chỉ tuyển chọn những ai có giấy tờ hợp pháp hoặc thường trú nhân, quốc tịch Canada để không mắc phải các rắc rối về pháp lý cho doanh nghiệp (DN) của họ.

Canada luôn ưu tiên giải quyết việc làm cho người dân địa phương, sinh viên mới ra trường và người dân nhập cư hợp pháp. Vì vậy, cơ hội dành cho ai đi lao động diện work permit (giấy phép lao động) 2 năm là rất khó. Thực tế rất nhiều lao động Việt Nam qua Canada không có việc làm, phải làm chui nhiều công việc để kiếm sống tạm bợ. Thu nhập tùy vào mỗi tỉnh bang quy định, thấp thì 14 đô-la Canada/giờ, tùy theo tính chất công việc. Nhưng chi phí thuê nhà, ăn uống, sinh hoạt khá cao nên khả năng tiết kiệm là không nhiều. Vì vậy, nếu đi Canada lao động 2 năm rồi về thì thu nhập tiết kiệm không đủ bù chi phí bỏ ra ban đầu, nếu ai vay mượn có thể bị âm.

Tôi nghĩ mọi người cân nhắc và tìm hiểu kỹ nếu muốn sang Canada tìm việc làm. Lời khuyên chân thành của tôi là không nên đi Canada để kiếm tiền. Các gia đình muốn tìm kiếm cơ hội cho con em học tập hoặc đầu tư đi định cư theo đề cử của tỉnh bang thì mới nên đến Canada.

. Để tránh bị lừa khi muốn sang Canada làm việc, ông có lời khuyên gì?

- Quy trình tuyển dụng lao động nước ngoài tại Canada rất chặt chẽ. Các thông tin tuyển dụng đều được đăng công khai trên các website của các nhà tuyển dụng dưới sự giám sát nghiêm ngặt của chính phủ.

Đa số các yêu cầu tuyển dụng đều đòi hỏi ứng viên cần có trình độ tiếng Anh cơ bản (IELTS từ 5.0 trở lên) bên cạnh những yêu cầu khác về năng lực, trình độ và cả nhân thân. Bất kể ai cũng phải phỏng vấn trực tiếp với nhà tuyển dụng để có được job offer (đề nghị làm việc), từ đó mới có thể xin được giấy phép lao động. Đặc biệt, phải có thư mời làm việc hợp lệ từ nhà tuyển dụng Canada. Thư mời này được ban hành bởi một công ty, DN hợp pháp ở Canada với đầy đủ thông tin như: tên công ty, số giờ làm việc, mức lương, chức vụ và nhiệm vụ của ứng viên, thời hạn của hợp đồng…

Nói như vậy để thấy những dịch vụ xuất khẩu lao động (XKLĐ) nào không làm theo những bước như vậy là có dấu hiệu lừa đảo. Tôi quan sát thấy đa phần các dịch vụ đánh vào mức thu nhập trên 2 triệu đồng/ngày để câu khách. Đồng thời, mồi chài thêm tăng ca nhưng tăng ca thì không phải DN nào cũng muốn vì ở Canada, tăng ca không có lợi cho DN. 

Chính vì đánh vào điểm yếu của người lao động là thiếu hiểu biết và mồi chài bằng thu nhập khủng nên nhiều người đã bị lừa với số tiền bỏ ra không hề nhỏ. Chúng ta cũng cần nhớ rằng giữa Canada và Việt Nam chưa ký kết hợp tác về lao động nên không hề có chương trình XKLĐ nào sang Canada.